Rusya'da 1916 İsyanları

Gönderen Açuk Bitig , 21 Ağustos 2011 Pazar 18:31

Rusya’nın Asya’da sürdürdüğü kolonizasyon çalışmaları olarak da ele alınabilecek olan Türkistan’ın işgali, sonrasındaki süreçte birçok isyana sebep olmuştur. Bu isyanlar bazen siyasi, bazen kültürel, bazı zamanlarda ise ekonomik nedenlerden kaynaklanmıştır. Bolşevik Devrimine kadar geçen süre içerisinde, Petro’nun şekillendirdiği Asya’da hâkimiyet projesini takip eden Rusya, sanayi devriminden sonra bölgedeki politikaları ile isyanların çıkmasına zemin hazırlamıştır.

Söz konusu isyanlar içinde en geniş bölgeye yayılan ve en büyük etkiyi yaratan isyanlar, 1916 yılında başlayan isyanlardır. Neredeyse bütün Batı Türkistan coğrafyasını kapsayan bu isyanlar, Rusya Türklerinin Çarlık politikalarına karşı geliştirdiği tepkilerin en şiddetlisidir.

1916 isyanları, bu çalışma içerisinde siyasi gelişimi ile, neticeleri ile ve en önemlisi, ekonomik sebepleri ile incelenecektir.

SSCB dönemine kadar İç Asya Türkleri ile Ruslar arasındaki ilişkilerde bir dönüm noktası olan 1916 isyanlarını anlayabilmek için, öncelikle Rusya’nın bölgeyi ele geçirişini ve bu dönemden sonra sürdürdüğü bazı politikaları incelemekte fayda vardır.