Kayıtlar
Türk Takviminde Yılların Nitelikleri
Gönderen Açuk Bitig , 13 Kasım 2011 Pazar 02:47
"12 hayvanlı takvim" olarak da bilinen Türk takvimi, Türkler, Çinliler ve onlara yakın halklar tarafından kullanılan bir takvim sistemidir. Sistemin kökenine dair çeşitli halk rivayetleri olsa da bu sistemin hangi dönemde hangi toplum tarafından ortaya konulduğunu kesin olarak söylemek güçtür. Konu üzerinde çalışan en önemli isim, herhâlde Eduard Chavannes'dır ki o, bu takvimin Türklerden Çinlilere geçtiği kanaatindedir.Miladi bir yılın karşılığının Türk takvimindeki karşılığını bulmak için şuradaki yazımızdan faydalanabilirsiniz: http://acukbitig.blogspot.com/2010/12/miladi-takvimden-turk-takvimine-cevirme.html
Türk takvimi bir Güneş takvimidir. Bu takvime göre zaman, on iki yıllık bir döngüyü takip eder. On iki yılın her biri bir hayvan tarafından nitelenir. Bu hayvanlar sırası ile; sıçan, öküz (yahut sığır), pars, tavşan, ejder (yahut balık), yılan, at, koyun, maymun, tavuk, köpek ve domuzdur. Sıçan yılı ile başlayan devir, domuz yılı ile sona erer.
Bu yıllar, yalnızca zamanı bölmek, işaretlemek için değil, aynı zamanda geleceğe dair öngörülerde bulunmak için kullanılır. Her yılın kendine ait bir karakteristiği vardır ve bu karakteristik, o yıl gerçekleşecek olayları etkiler. Zodyak sistemindeki aylık devirlere bağlı burçlar gibi, Türk takvim sisteminde de kişilerin doğdukları yılın, kişilik özelliklerini etkilediğine inanılır.
Türk takviminde yılların etkileri aşağıdaki gibidir:
1- Sıçan Yılı
Sıçan yılı iyi başlar fakat iyi sonlanmaz. Yıl sonuna doğru halklar arasında düşmanlık artar.
Bu yıl doğanlar, sezgileri güçlü, hareketli fakat uykuya düşkün insanlar olurlar.
2- Öküz Yılı
Öküz yılında hava soğuk, kar yaşığı bol olur. Kış uzun sürer. Savaşlar artar.
Bu yıl doğanlar, ağırbaşlı, mantıklı düşünebilen, nezaket sahibi kişiler olurlar.
3- Pars Yılı
Bu yılda depremler, savaşlar, anlaşmazlıklar artar. Yazın yokluk çekilir.
Bu yıl doğanlar, asker tabiatlı, yiğit, güçlü kişiler olurlar.
4- Tavşan Yılı
Tavşan yılında iklimler mutedil, insanlar arasındaki ilişkiler iyidir.
Bu yıl doğanlar, kavgadan hoşlanmayan, orta yolu takip etmeyi tercih eden, mutedil insanlar olurlar.
5- Ejder Yılı
Ejder yılında yağışlar bol olur, verimlilik artar. Hava soğuk olur.
Bu yıl doğanlar zengin, uzun ömürlü, başkalarının işine karışmayan insanlar olurlar.
6- Yılan Yılı
Kuraklık ve yokluk yılıdır.
Bu yıl doğanlar muteber, güzel, dik kafalı ve merhametsiz olurlar.
7- At Yılı
At yılında iklimler mutedildir. Ancak savaşlar ve huzursuzluk artar. Hayvan hastalıkları salgınları başlar.
Bu yıl doğanlar kendilerine güvenen ve çalışkan insanlar olurlar.
8- Koyun Yılı
Yazı sıcak, kışı soğuk ve uzun geçer.
Bu yıl doğanlar yalnızlıktan hoşlanmayan, sosyal, dürüst ve ihtiyatlı insanlardır.
9- Maymun Yılı
İnsanlar arasında düşmanlık çıkan, yıkım ve kargaşa getiren bir yıldır. Hem hayvanlar hem insanlar arasında hastalıklar yayılır. Yazları yağmur, kışları kar yağışı çok olur.
Bu yıl doğanlar zeki, kurnaz, ileri görüşlü, öfkeli insanlar olurlar.
10- Tavuk Yılı
Tavuk yılında yiyecek bolluğu yaşanır. Ancak yılın başı ve sonu soğuk olur. İnsanlar arasında kargaşa yaşanır.
Bu yıl doğanlar gayretli, güçlü, cimri ve kuralcı insanlardır.
11- Köpek Yılı
Köpek yılının yazı kurak, kışı ılık geçer. Bu yüzden köpek yazında yokluk yaşanır, köpek kışında bolluk başlar.
Bu yıl doğanlar dikkatli, uyanık, iyi niyetli ve sadık kişiler olurlar.
12- Domuz Yılı
Domuz yılında kar yağışları artar, hava çok soğuk olur. Afetler yaşanan bir yıldır.
Bu yıl doğanlar rahatına düşkün ve sessiz insanlardır.
KAYNAKÇA
BİRAY, Nergis, "12 Hayvanlı Türk Takvimi - Zamana ve İnsana Hükmetmek", Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, Prof. Hüseyin Ayan Özel Sayısı, Erzurum 2009.
DURMUŞ, İlhami, "Eski Türklerde Zaman ve Takvimler", Türk Dünyası Nevruz Ansiklopedisi, Ankara 2004.
EL-KÂŞGARİ, Mahmud, Dîvânü Lugâti't-Türk, (çev. YURTESER, Serap Tuba; ERDİ, Seçkin), İstanbul 2007.
TURAN, Osman, Oniki Hayvanlı Türk Takvimi, İstanbul 1941.
Posted in
Bloğunuzda bir "Soru-Cevap" bölümü bulunsa, işlevsel olacağı kanaatindeyim.