Mirşanist Tarih 6 - "Balbal Değil Bolbol" İddiası Hakkında

Gönderen Açuk Bitig , 18 Mart 2012 Pazar 07:45

Araştırmacı Haluk Tarcan, balbal kelimesinin yanlış okunduğunu, kelimenin aslının "bolbol" olduğunu iddia etmektedir. Haluk Tarcan'ın her konuda hemfikir olduğu Kazım Mirşan da 1991 yılında hazırladığı bir yayınına "Bolbollar" adını vermiştir.

Kazım Mirşan'ın "bolbol", dünyanın geri kalanının "balbal" şeklinde okuduğu sözcük Orhun yazıtlarında aşağıdaki şekilde geçer:



KT D16

Bu yazımda sağdan birinci ve üçüncü simge /b/, ikinci ve dördüncü simge /l/ sesini gösterir. Dolayısıyla bu yazımın latin alfabesine göre karşılığı şu şekildedir: BLBL

Orhun yazısında /a/ ve /e/ seslerini gösteren tamga ancak kelimenin sonunda ve bazı istisnai hâllerde yazılır. Buna karşılık, /o/ ve /u/ seslerini simgeleyen tamga ise kelimenin ilk hecesinde de yazılır.

Bu kural düşünüldüğünde rahatlıkla anlaşılacaktır ki "bolbol" yazmak için latin harf karşılığı olarak BLBL değil, BOLBL yazmak gerekecektir. Bunun Orhun yazısındaki karşılığı ise aşağıdaki şekilde olacaktır:

Eğer Sayın Mirşan ve Sayın Tarcan bu konuda bizimle hemfikir değillerse, yani o/u tamgasının ilk hecede yazılmayacağını düşünüyorlarsa, hatalı olarak "Bilge Atung Ukuk" şeklinde okudukları yazıda neden bu tamganın geçtiğini izah etmelidirler. Aksi hâlde bunun bir çelişki olduğunu kabul etmek zorunda kalacağız.

Buna ek olarak belirtmemiz gerekir ki Türkçede ilk heceden sonra kural olarak /o/ sesi bulunmaz. Bu durum Eski Türkçe için de geçerlidir. Bu konuda ancak tartışmalı "totok" okuması gibi nadir istisnalardan bahsolunabilir.

Arz ettiğimiz hususlardan anlaşılacağı üzere, sözcüğün doğrusu "bolbol" değil, bilindiği şekliyle "balbal" olmalıdır.


Posted in , , , , , , ,

5 Response to "Mirşanist Tarih 6 - "Balbal Değil Bolbol" İddiası Hakkında"

Adsız Says:

Balbal'ın sözcük anlamı nedir?

6 Temmuz 2012 00:22
Açuk Bitig Says:

Balbal sözcüğü ölenin, öldürdüğü düşmanları temsil etmesi amacıyla dikilen heykelere verilen bir addır.

Anlamdan kastınız etimolojik kökense, bu konuda net bir yanıt veremeyeceğiz. Fakat Balık sözcüğü ile (yapı olması dolayısıyla) bir ilişkisi bulunması muhtemeldir.

8 Temmuz 2012 02:14
Adsız Says:

Kazım Mirşan, bolbol diyor ve bolbolun olup bitenler, olmuşlar anlamına geldiğini söylüyor.Mirşan'nın Savunduğu tezin balangıç noktası, etimolojik kökenin net olmamasından dolayı ortaya çıkmış olabilir.

8 Temmuz 2012 19:12
Açuk Bitig Says:

Bolbol kelimesini eğer bolmak fiilinden hareketle bol-bol ikilemesine dayandırıyorsa, ikinci hecede /o/ sesinin bulunmayacağı yönündeki eleştirimizi geri alabiliriz. Zira bu kuralı ikilemelerde arayamayız.

Fakat diğer eleştirilerimiz devam edecektir. Yazım şeklinin istisna olduğunu gösterecek sağlam bir delil gösterilmediği müddetçe kelimeyi kurallara göre okumamız gerekir. Bu kelime de teknik olarak bolbol olarak okunamaz.

8 Temmuz 2012 22:02
Adsız Says:

balbal sözcüğünün "bir noktadan diğer bir noktaya bir şey (somut ya da soyut)aktarmak" anlamına geldiğini düşünüyorum.

4 Aralık 2012 17:22

Yorum Gönder

Kaydol: Kayıt Yorumları (Atom)